IZiko eliSiseko
Yabelana ngeli phepha



THE

IWORD

MARCH 1907


Ilungelo lokushicilela ngo-1907 ngu-HW PERCIVAL

AMADODA NABAHLOBO

Umhlobo osuka kwiCentral States ubuze: Ngaba kuphosakeleyo ukusebenzisa ingqondo endaweni yezindlela zokwenyama ukuphilisa ukugula ngokomzimba?

Umbuzo ugubungela intsimi enkulu kakhulu ukuba ungaphendulwa ngokungaphendulwanga ngu "ewe" okanye "hayi." Kukho iimeko apho umntu enesizathu sokusebenzisa amandla okucinga ukoyisa ukugula emzimbeni, kwimeko apho singathi bekungalunganga. Kwiimeko ezininzi ezininzi kuthathwa isigqibo esingalunganga sokusebenzisa ingqondo endaweni yeendlela zomzimba zokunyanga izifo zomzimba. Singazenza njani ke ezi meko kwaye zichanekile? Oku kunokubonwa kuphela ngokomgaqo obandakanyekileyo. Ukuba siziva siqinisekile ngomgaqo iindlela ezisebenziweyo ziya kuvumelana nayo kwaye ke kufanelekile. Ukuze umbuzo uphendulwe ngendlela eqhelekileyo kwaye ungayi kwimeko ethile, ukuba umgaqo-siseko uqondwa uya kukwazi ukuwusebenzisa kulo naliphi na ityala elithile kwaye ugqibe ukuba ilungile okanye ayilunganga na ukunyanga izifo zomzimba iinkqubo zengqondo. Masifumane lo mgaqo: Ngaba izigulo zomzimba ziyinyani, okanye ngaba yinkohliso? Ukuba izigulo zomzimba ziyinyani kufuneka zibe sisiphumo sezizathu. Ukuba imeko ekuthiwa kukugula emzimbeni kukukhohlisa ayisiyongozi yomzimba konke konke, ziinkohliso. Ukuba ukukhohlisa kuthiwa sisifo sengqondo nokuba isigulo sikhona ngengqondo kwaye asikho emzimbeni wenyama ke loo nto yinkohliso ayisosigulo somzimba, bubudenge. Kodwa ngoku asinako ukujongana nobuhlanya; sinexhala lokugula komzimba. Sivumela ukuba ukugula emzimbeni kube yinyani, sitsho ukuba ezi nyaniso ziyimpembelelo. Inqanaba elilandelayo kukukhangela unobangela wale miphumela. Ukuba siyakwazi ukufumana unobangela wokugula ngokwasemzimbeni siya kuba nako ukunyanga abagulayo ngokomzimba ngokususa unobangela wabo kunye nokunceda indalo ukulungisa lo monakalo. Isigulo somzimba sisenokuba sisiphumo sobangela okanye ukubangelwa yingqondo. Izigulo zomzimba ezibangelwa yindlela yokwenyama kufuneka ziphiliswe ngokwasemzimbeni. Ukugula okungokwasemzimbeni okunezizathu zengqondo, kufanele ukuba kunesizathu sokugula esisuswayo emva koko indalo kufuneka ivunyelwe ukuba iphinde iqalele kwakhona ukuvumelana ngokomzimba. Ukuba oku kuchazwe ngokuchanekileyo kuchanekile, ngoku singathi nakuphi na ukugula ngokwasemzimbeni okunesizathu esingokwasemzimbeni akufuneki kuphathwe engqondweni, kwaye nasiphi na isigulo somzimba esivela ngenxa yezizathu zengqondo kufuneka sibenezinto ezibangela ukuba zisuswe kwaye nemvelo iyakulungisa ukugula komzimba. Ubunzima obulandelayo ukuze bususwe ukuze kufunyanwe indlela yethu kukuthatha isigqibo sokuba zeziphi izifo zomzimba ezinesizathu somzimba, kwaye zeziphi izifo zomzimba ezinesizathu sengqondo. Ukucutha, amanxeba, amathambo ophukileyo, iipreyini kunye nokunye okunjalo, zibangelwa kukudibana ngqo nezinto zomzimba kwaye kufuneka ufumane unyango lomzimba. Izifo ezinjengokusela, isifo seswekile, isifo seengcongconi, i-locomotor ataxia, inyumoniya, idyspepsia kunye nesifo se-Brights, zibangelwa kukutya okungafanelekanga kunye nokungakhathalelwa komzimba. Ezi kufuneka ziphiliswe kukhathalelo olufanelekileyo lomzimba nangokuzondla ngokutya okunempilo, okuya kususa unobangela wokugula ngokomzimba kunike indalo ithuba lokubuyisela umzimba kwimeko yayo esempilweni. Izigulo zomzimba eziziziphumo zengqondo, ezinje ngethamsanqa, kunye nezifo eziziswa kukusetyenziswa kweearcotic, iziyobisi notywala, kunye nezifo ezibangelwa ziingcinga zokuziphatha okubi kunye nezenzo, kufuneka ziphiliswe ngokususa unobangela wesi sifo. kunye nokuncedisa indalo ukubuyisela ukulingana komzimba ngokutya okunempilo, amanzi amsulwa, umoya omtsha kunye nelanga.

 

Ngaba kulungile ukuzama ukuphilisa ukugula ngokomzimba ngengonyango yengqondo?

Hayi! Ayilunganga ukuzama ukunyanga izifo zomzimba zomnye "unyango lwengqondo," kuba umntu uzokwenzakalisa kakhulu kunokulunga. Kodwa umntu unelungelo lokuzama ukunyanga nayiphi na ingxaki yakhe kwaye inzame inokuthi ihlangane nezibonelelo ezibonakalayo ngaphandle kokuba akazami ukuzenza ukuba akholelwe ukuba akaphilanga.

 

Ukuba kulungile ukuphilisa izifo eziphathekayo ngokweendlela zengqondo, ukubonelela izifo eziphathekayo zivela engqondweni, kutheni kulungile ukuba usosayensi okanye umKristu ukuba aphilise ezo zifo ngonyango lwengqondo?

Ayilunganga into yokuba izazinzulu zamaKristu nezengqondo azazi ngengqondo okanye ngemithetho elawula nokwenza izinto ngengqondo; kuba kwiimeko ezininzi isazinzulu ngengqondo, engazi oonobangela bokugula ngokwasemzimbeni, kwaye ehlala ebukhanyele ubukho bokugula, azame ukwenza unyango ngokunyanga ngengqondo isigulana sakhe okanye ngokucebisa ngengqondo umonde ukuba mkhulu kunesokugula okanye ogulayo sisikrelemnqa nje; ke ngoko, engazi oyena nobangela okanye impembelelo entle yengqondo yakhe kwisigulana ngokunxulumene nokugula, ngakumbi ukuba ogulayo akahoywa okanye athathelwe ingqalelo njengonkohliso, akaxhaswanga kunyango. Kwakhona, ukuba izizathu zakhe bezilungile kwilinge lokuzama ukunyanga isigulana kwaye iziphumo zabonakala ziluncedo, oko kunjalo unyango beluya kuba alungalunganga ukuba isazinzulu ngengqondo siyamkele okanye ichaze imali yonyango.

 

Kutheni kungalunganga ukuba izazinzulu zengqondo zifumane imali yokonyango lwezinto eziphathekayo okanye ezingqondweni xa ugqirha behlawula imali yabo rhoqo?

Bekuya kuba kokulunge ngakumbi ukuba uRhulumente ebehlawule okanye agcinele abantu oogqirha, kodwa ekubeni oku kungenjalo ugqirha uyathetheleleka ngokubuza imirhumo; ngenxa yokuba, kwindawo yokuqala akazenzi ngathi unamandla okusebenzelana nemimoya ngeenkqubo zengqondo, ngoxa eziqonda izigulo zokwenyama njengezibakala, yaye uziphatha ngendlela yasemzimbeni, yaye eziphatha ngendlela yokwenyama unelungelo lomvuzo womzimba. Akunjalo kwimeko yesazi ngengqondo okanye esinye isazi, kuba sithi siphilisa ngengqondo, kwaye imali ayifanele ixhalabele ingqondo ekunyangelweni kwezifo, njengoko imali isetyenziselwa kwaye isetyenziselwa iinjongo zomzimba. . Ukuba, ngoko, ukugula ngokomzimba kwakubizwa ngokuba yinkohliso, akayi kuba nelungelo lokuthatha imali yenyama yonyango loo nto yayingekho; kodwa ukuba uthe wasivuma isigulo somzimba aze asinyange ngenkqubo yengqondo ebeya kuba akanalo ilungelo lokufumana imali kuba inzuzo efunyenweyo ifanele ibe yeyohlobo njengenzuzo enikiweyo, kwaye ibhenefithi iphuma engqondweni kuphela intlawulo kufuneka ulwaneliseko lokwazi ukuba uncedo lunikiwe. Inzuzo efunyenweyo kufuneka ifunyenwe kwinqwelomoya enye apho isibonelelo sinikezelwa kwaye ngokuphambene.

 

Kutheni akulungile ukuba usosayensi wengqondo afumane imali yokunyanga kwezifo xa echitha ixesha lakhe kulo msebenzi kwaye kufuneka abe nemali yokuphila?

Kuba umntu ofumana imali akanakubuyisela impilo egqibeleleyo kulowo ugula ngengqondo ngelixa ingqondo yomphilisi wengqondo ingcolile ngenxa yokucinga ngemali. Umntu ebengenakuqasha umntu ochithekileyo, ongahlelelekanga, oziphethe kakubi ukufundisa nokuphucula isimilo sakhe okanye sabantwana bakhe. Kwaye akusekho mntu kufuneka aqeshe inzululwazi yengqondo okanye yobuKristu ukuba imphilise okanye izihlobo xa ingqondo “yenzululwazi” ifakwe kwaye igula yingxaki yemali. Kwanele ukutsho ukuba umphilisi wengqondo uphilisa uthando lokuphilisa kunye nokunceda abanye abantu. Ukuba kuyinyani oku, kwaye umbuzo wemali awungeni engqondweni yakhe uya kuvukela kwinqanaba lokwamkela imali; kuba ingcinga yemali kunye nothando lomntu akakho kwindiza enye kwaye azihambelani kwaphela kwiimpawu zabo. Ke ngoko, xa imali icetyisiwe ukuhlawula izibonelelo ezifunyenweyo, umphilisi uya kuyala ukuba uphilisa kuphela ngenxa yokuthanda umntu wakhe. Olu luvavanyo lokwenyani. Kodwa kuyabuzwa ukuba angalinikela njani lonke ixesha lakhe emsebenzini wakhe kwaye aphile ngaphandle kokufumana imali? Impendulo ilula kakhulu: Indalo iya kubonelela bonke abo bamthanda ngokwenyani kwaye abazinikeleyo ebomini babo ukumncedisa emsebenzini wakhe, kodwa bazanywa ngovavanyo oluninzi ngaphambi kokuba bamkelwe kwaye balungiselelwe. Enye yeemfuno ezifunwa yindalo kumphathiswa wakhe kunye nogqirha kukuba uya kuba nengqondo emsulwa, okanye ukuba ingqondo yakhe iya kukhululeka kuthando lokuzenzela inzuzo. Ngokucinga ukuba umntu oza kuba ngumphilisi unentando yendalo yakhe eluntwini kunye neminqweno yokunceda ngokunyanga kwengqondo. Ukuba unobuchule bendalo kwaye uhlangabezana nayo nayiphi na impumelelo, abaguli bakhe ngokwemvelo banqwenela ukubonisa umbulelo, kwaye bamnike imali, nangona engakhange ayifune. Ukuba uyayifuna okanye uyayamkela le nto kwangoko ingqina ukuba asinguye lowo unyulelwa yindalo; ukuba ekuqaleni uyala indalo uyamzama kwakhona, kwaye ufumanise ukuba ufuna imali, kwaye xa ekhuthazekile ukuyithatha imfuneko uhlala ebonakala emnyanzela ukuba enze njalo; kunye nokwamkelwa kwemali nokuba yeyiphi na injongo yakhe, kungenza indlela yokuqala yokusebenzisa ingqondo yakhe ngengxaki yemali-njengoko kungqineke kunjalo nakwabaphilisi abaphumeleleyo. I-microbe yemali isulela ingqondo yakhe, kwaye isifo semali sikhula ngempumelelo yakhe, kwaye nangona esenokubonakala ngathi uza kuxhamla abaguli bakhe kwinxalenye enye yemvelo yabo uya kubenzakalisa kwelinye icandelo ngoba, nangona engazi, uye waziphatha kakubi kwaye ogulayo ngengqondo kwaye akanakusilela ekunyangeni abaguli bakhe ngezifo zakhe. Kungathatha ixesha elide, kodwa iintsholongwane zesifo sakhe ziya kumila ezingqondweni zezigulana zakhe, kwaye eso sifo sinokuqubeka emacaleni obuthathaka bazo. Ukuze kungalunganga kulowo oza kwenza unyango olusisigxina ukuba afumane imali, kuba akanakuphila ngokusisigxina ukuba ufumana imali, nangona kunjalo iziphumo zibonakala kumphezulu wezinto. Kwelinye icala, ukuba umnqweno wakhe kuphela wokunceda abanye endaweni yokwenza imali ngokunyanga, indalo iya kumbonelela.

 

Uluntu lungabonelela njani umntu onqwenela ukunceda abanye, kodwa ngubani ongenakho ukuzixhasa?

Xa sisithi indalo iya kumbonelela asithethi kuthi uya kugalela imali emathangeni akhe okanye amandla angabonakaliyo aya kumondla okanye iintaka zimphakele. Kukho icala elingabonakaliyo lendalo, kwaye kukho icala elibonakalayo. Indalo yenza umsebenzi wayo wokwenyani kwicala elingabonakaliyo lesizinda sakhe, kodwa iziphumo zomsebenzi wakhe zibonakala phezulu kwihlabathi elibonakalayo. Akunakwenzeka ukuba wonke umntu abe ngugqirha, kodwa ukuba omnye phakathi kwabaninzi uvakalelwa kukuba unamandla emvelo aze agqibe kwelokuba angathanda ukwenza umsebenzi wokuphilisa ubomi bakhe bube ngumsebenzi wobomi bakhe, ngoko umntu onjalo ebeya kuwenza umsebenzi wakhe ngokuzenzekelayo. Phantse kuwo onke amatyala anje uya kufumanisa ukuba ezemali zingamvumeli ukuba anikele lonke ixesha lakhe ekuphiliseni ngaphandle kokuba ufumene imali. Ukuba ebeyamkele imali indalo ibingayi kumamkela. Wayeza kusilela kuvavanyo lokuqala. Ukuba wayesala imali aze anikele kuphela elo xesha lokuphilisa njengoko iimeko zakhe zaziya kumvumela, ngoko ukuba wayenamandla emvelo yaye imisebenzi yakhe yehlabathi nentsapho yakhe yayingayithinteli, wayeya kufumanisa ukuba isikhundla sakhe ebomini sitshintsha ngokuthe ngcembe. Ngomnqweno oqhubekayo wokunikela ngexesha lakhe ngokungathandekiyo esebenzela uluntu, iimeko zakhe kunye nokunxibelelana noluntu kuya kuqhubeka nokutshintsha ade azifumane ekwimeko enjalo, ngokwezimali nakwezinye izinto, ukuze avumele ukunikela kwakhe ngexesha lakhe lonke emsebenzini wakhe. Kodwa, ewe, ukuba wayenengcinga engqondweni yakhe yokuba ngaloo ndlela indalo izimisele ukumbonelela, kwaloo ngcinga yayiya kumenza angawufanelekeli umsebenzi wakhe. Ulwazi kufuneka lukhule ngokuthe ngcembe ngokukhula kwakhe. Zinjalo ke izibakala, ezinokubonwa kubomi babalungiseleli abaninzi bendalo. Kodwa ukuze ubone inkqubo yendalo ekuphuhliseni izibakala, ubani umele akwazi ukusebenzisana nendalo aze ajonge ukusebenza kwayo ngaphantsi komhlaba.

 

Ngaba ingcali yobuKristu kunye nengqondo engenzi kakuhle xa ziphumelela unyango apho ogqirha bahluleka khona?

Lowo ujonga iziphumo kwangoko ngaphandle kokwazi umgaqo obandakanyekileyo uya kuthi, ewe. Kodwa sithi, hayi! Kuba akukho mntu unokwenza into elungileyo ngokusisigxina ngaphandle kwemiphumo emibi ukuba indawo yakhe iphosakele kwaye ukuba awazi umgaqo obandakanyekayo. Ngaphandle kombuzo wemali, ugqirha wengqondo okanye elinye igqirha eliphantse ukuba lihlaselwe liqala ukusebenza ngakwindawo engeyiyo, nangaphandle komgaqo obandakanyekayo ekusebenzeni ngengqondo. Into yokuba banyanga izifo ezithile ingqina ukuba abazi nto ngokusebenza kwengqondo, kwaye bangqina ukuba abafuneki basebenzise igama elithi "inzululwazi" abathi ibango. Ukuba banokubonakalisa ukuba bayayazi indlela esebenza ngayo ingqondo ngokunxulumene nezifo ezithile, baya kuba befanele ngokwengqondo ukubaphatha abanye, nangona benokuba bengakulungelanga ukuba nesimilo.

 

Yiyiphi imilinganiselo esinayo malunga neemfuno zengqondo isazi senzululwazi kufuneka sibe nayo?

Ukuze ube nokusebenza ngokwengqondo ukunyanga enye ngokwengqondo kufanele ukuba ibe nakho ukuzibeka ingxaki okanye ibe nengxaki enikwe yona eza kuye isombulule. Kuya kufuneka ke abukele ukusebenza kwakhe kwengqondo kwiinkqubo zokucinga ngexesha lokucombulula ingxaki kwaye angaboni kuphela ezi nkqubo zengqondo ngokucacileyo njengoko intshukumo yentaka ibaleka ngokupheleleyo, okanye ukupeyinta kwevoli ngumculi. , okanye uyilo lwesicwangciso ngumyili wezinto zokwakha, kodwa kuya kufuneka aqonde iinkqubo zengqondo yakhe njengoko eya kuziva kwaye azi iimvakalelo zentaka kunye nesizathu sokubhabha kwayo, kwaye azive iimvakalelo zomculi kwaye azi ubume be umfanekiso wakhe, kwaye ulandele ingcinga yomyili kwaye azi iinjongo zoyilo. Ukuba uyakwazi ukuyenza le nto, ingqondo yakhe iyakwazi ukuzilungiselela ngengqondo yomnye. Kodwa kukho le nyaniso: Ukuba angayenza into enjalo ngekhe azame ukunyanga ngokusebenza kwengqondo kwizigulo zomzimba ezinesizathu somzimba, angasoze azame ukunyanga izifo zomzimba "ngokuphatha ingqondo yomnye," ngesizathu sokuba umntu unokuphilisa iingqondo zomnye. Ingqondo nganye mayibe ngugqirha wayo ukuba uza kwenza unyango. Yonke into anokuyenza yayikukucacisa ubunyani bendalo yokugula ukuya kwingqondo yomnye, abonise imvelaphi yokugula nendlela apho unyango olunokuthi lwenziwe ngayo. Oku kunokwenziwa ngelizwi lomlomo kwaye akufuneki kunyangwe ngengqondo okanye ukwenza into engaqondakaliyo. Kodwa ukuba le nyaniso ibonwa ihlasela ezingcanjini zombini zeSayensi yeNgqondo kunye neyobuKhristu iyaphikisana neenkolelo zombini.

 

Ngendlela ephi ukukwazi ukulandela imisebenzi yomntu okanye yengqondo yakhe, nokubona ngokwenene imbangela, ukuchasisa amabango eengqondo kunye namaKristu?

Amabango azo zombini ezi ndidi “zenzululwazi” akwimo yokukhanyela kunye neziqinisekiso. Ukuthatha isikhundla sootitshala kunye nabaphilisi bathi amandla abo okufundisa iimfihlakalo zehlabathi lokucinga njengesayensi. Bagxininisa ukungabikho kwento kunye nokuphakama kwengqondo, okanye bayabuphika ubukho bobubi, izifo kunye nokufa. Nangona kunjalo bazimise njengeenkokeli kwihlabathi lefiziksi ukubonisa ukuba akukho nto, ukuba akukho bubi, kwaye akukho sifo, akukho kufa, eso sifo sisiphoso, ukufa bubuxoki. Kodwa ngaphandle kobukho bezinto, izifo kunye nempazamo, bebengenakuphila njengoko bephila ngokufumana iifizi zokunyanga isifo esingekhoyo, bengenakuseka iicawa nezikolo ezixabisa imali eninzi ukuze bafundise ukungabikho kwezifo, izinto kunye nezifo. ububi. Igama lenzululwazi, ezithe izazinzulu ziye zazuza kwaye zasebenzisa kwimithetho engqinisisekayo phantsi kweemeko ezichazwe kwangaphambili, bayalithatha, kwaye bayayikhanyela le mithetho. Ngokuzikhohlisa, bayabakhohlisa abanye, kwaye ke bahlala kwihlabathi lenkohliso, elenziwe ngabo ngokwabo. Ukukwazi ukubona ukusebenza kwengqondo, kuyayidimaza ingqondo ngenxa yobumnandi kuba ibonisa ukufunyanwa kweziphumo zomzimba kwizinto ezibangela ingqondo, njengesenzo sentiyo, uloyiko, umsindo, okanye inkanuko. Ukukwazi ukubona ukusebenza kwengqondo yomntu kukwaza kunye novavanyo lomzimba womntu njengento engaphandle kwengqondo, kwaye konke oku kungqina iinyani kwinqwelomoya nganye yesenzo kunye nesenzo sengqondo kuyo nayiphi na indiza. Ingqondo ephuhliswe ngolu hlobo ayinakuze iwavume amabango ezazinzulu ngengqondo okanye ezingamaKristu kuba loo mabango ayaziwa ukuba akachananga, kwaye ukuba omnye “wezazinzulu” zabo unokuzibona iinyani kwinqwelomoya nganye akanakuphinda ahlale “ isazinzulu” kwangaxeshanye sibone izibakala.

 

Ziziphi iziphumo zokwamkelwa nokusebenza kweemfundiso zamaKristu okanye izazi zesayensi?

Iziphumo, okwethutyana, zibonakalisa ukuba ziyingenelo kuninzi lweemeko kuba ukuqunjelwa kutsha nje kwaye impilo yokukhohlisa inokuhlala ixesha kunye nexesha kuphela. Kodwa kuya kufuneka kufike impendulo kulo lonke unkohliso, oluya kuzisa iziphumo ezibi. Ukufundiswa kunye nokuqhelaniswa neemfundiso zabo kuphakathi kolwaphulo-mthetho olubi kakhulu nolude oluchasene noluntu njengoko lunyanzela ingqondo ukuba iphike izibakala njengoko zikho nakweyiphi na inqwelomoya. Ingqondo ephathisiweyo yenziwa ukuba ingakwazi ukwahlula phakathi kwinyani, kwaye ke oko kungenako ukuqonda inyani kuyo nayiphi na inqwelomoya. Ingqondo iba yinto engathandekiyo, engaqinisekanga, kwaye iyakwala okanye iqinisekise nantoni na ebizelweyo kunye nokuvela kwayo ukuba ibanjiwe, inokuba ngummangaliso.

 

Kutheni baninzi abaphilisa ngengqondo xa bengaphilisi, kwaye ukuba abayinto abazimelayo, ngaba izigulane zabo aziyikuzifumana?

Onke amaxhwele ayingobuqhophololo bangabom. Abanye babo bacinga ukuba benza okulungileyo, nangona besenokungazihlolisisi ngokucokisekileyo iintshukumisa zabo. Umphilisi wengqondo ophumelelayo uphumelele ngenxa yokuba uye wazihlanganisa kwaye waba ngumkhonzi woMoya omkhulu woMhlaba, kwaye uMoya woMhlaba uyamvuza. Ukuba benza isiphumo siyaphilisa akukho mntu waziyo kubo okanye umsebenzi wabo uya kukhanyela. Kodwa iindlela kunye neenkqubo zokunyanga ezenziwa ngayo, abaphili ngokwabo abazi. Umnyangi ngokwendalo ngekhe kulindelwe ukuba azimelele ekukhanyeni okungathandekiyo kumguli, kodwa zonke izigulana azimboni umphilisi ekukhanyeni apho aya kuthi ambone khona. Ukuba besikholelwa ukuba ezinye izigulana eziye zanyangwa ngamaxhwele, ezi bezinokubonwa ngendlela engathandekiyo. Omnye wemibuzo ephakamayo mayela nokunyangwa kwezigulana, kukuba ixhwele elingenamigaqo linokuyicebisa ngantoni isigulane xa eso sigulana siphantsi kolawulo lwengqondo okanye sinobudlelwane ngokwaneleyo bokufumana iingcebiso zaso. Bekungayi kuba ngumnqa ukwazi ukuba kukho amaxhwele anganyanisekanga kumsebenzi wengqondo, njengoko ekho kuwo wonke umsebenzi wobugcisa. Ithuba nesihendo esinikelwa kumntu ongenamigaqo sikhulu, kuba ngokucebisa okanye ukulawula ingqondo kuyinto elula ukuchaphazela ingqondo yesigulana esinesisa nesinombulelo ukuba sinyanzelise ukwamkela komphilisi umrhumo omkhulu okanye isipho, ngakumbi xa ugula kakhulu. Isigulana sikholelwa ukuba sincedile.

 

Ngaba uYesu kunye nabaninzi abangcwele abaphilisa ukugula okungokwenyama ngeendlela zengqondo kwaye ukuba kunjalo kwakungalunganga?

Kuthiwa, kwaye siyakholelwa ukuba kunokwenzeka kwaye kuyinyaniso, ukuba uYesu kunye nabangcwele abaninzi baphilisa izigulo zomzimba ngengqondo kwaye asithandabuzi ukuthi kwakungaphosakalanga, ukuba babeyazi into ababeyenza. Into yokuba uYesu wayeyazi into awayeyenza ekuphiliseni asiyithandabuzi into yokuba, kwane uninzi lwabangcwele lwalunolwazi oluninzi nenceba enkulu eluntwini, kodwa uYesu nabangcwele abazange bayifumane mali yokuphiliswa kwabo. Xa lo mbuzo ubuzwa ngabo bathanda umsebenzi wamaxhwele abasoloko beyeka ukucinga ngale nto. Hayi indlela engafaniyo ngayo noYesu kwaye ngokungacocekiyo bekuya kubonakala kuYesu okanye kubafundi bakhe okanye nabaphi na abangcwele ukuba babize imali engaka ngokundwendwela sonke isigulana, ukunyanga okanye ukunganyangeki, okanye ukubiza ukusuka kwisihlanu ukuya phezulu kwikhulu leedola ngesifundo, kwiiklasi. , ukufundisa abafundi indlela yokuphilisa. Ngenxa yokuba uYesu waphilisa izifo ezininzi akanamvume yokuba ubani azenzele ishishini lokuphilisa ingqondo. Nabani na okulungeleyo ukuphila ubomi obuphantse bufane nobukaYesu kangangoko anako, uya kuba nelungelo lokuphilisa, kodwa uya kuphilisa ngothando ummelwane wakhe, yaye akaze awamkele umvuzo. UYesu waphilisa ngolwazi. Xa wayesithi “Zixolelwe izono zakho,” wayethetha nje ukuba lowo ubandezelekileyo uhlawule isohlwayo sesono sakhe. Ukwazi oku uYesu wasebenzisa ulwazi namandla akhe ukuze amkhulule ekubandezelekeni okungakumbi, ngaloo ndlela esebenza ngokuvisisana nokunxamnye nomthetho. UYesu, okanye nabani na onolwazi, wayengayi kuphilisa wonke umntu owayesiza kuye, kodwa kuphela abo wayenokubaphilisa ngokomthetho. Yena, ngokwakhe, akazange abe phantsi komthetho. Wayengaphezu komthetho; yaye ephezu kwawo wayebabona bonke ababephantsi komthetho yaye bebandezeleka kuwo. Wayenokusiphelisa isifo somzimba, sokuziphatha okanye esisengqondweni. Abenzi bobubi babephiliswa nguye xa babenyamezele ukubandezeleka okuyimfuneko ukuze abenze babone ububi babo, naxa babenqwenela ngokwenene ukwenza okulungileyo. Abo izigulo zabo zisuka ngenxa yengqondo babenokunyangwa kuphela xa iimfuno zendalo yasenyameni zithotyelwe, xa imikhwa yabo yokuziphatha yayitshintshile, naxa babekulungele ukuthwala uxanduva lwabo kwaye benze imisebenzi yabo ngabanye. Xa abanjalo beza kuYesu wasebenzisa ulwazi namandla akhe ukubakhulula ekubandezelekeni ngakumbi ngenxa yokuba babelihlawule ityala kwindalo, beguqukile kwizenzo zabo ezigwenxa, kwaye ngaphakathi kwabo bemvelo babekulungele ukuthabatha nokwenza iimbophelelo zabo. Emva kokuba ebaphilise wathi: “Hamba, ungabi sona.”

 

Ukuba kuphosakele ukufumana imali yokunyanga izifo zomzimba ngenkqubo yengqondo, okanye ukunika 'ukufundiswa kwesayensi,' ayilungile na into yokuba utitshala wesikolo afumane imali yokuyalela abafundi kuwo nawaphi na amasebe emfundo?

Akukho nto ithelekiswayo encinci ekufuneka yenziwe phakathi kukatitshala okanye umphilisi wesayensi yengqondo okanye yobuKristu kunye notitshala kwizikolo zokufunda. Inqaku kuphela apho bafana khona kukuba imfundiso yabo bobabini inento yokwenza neengqondo zabaguli babo okanye abafundi. Ngaphandle koko bahluke kumabango abo, injongo, iinkqubo, kunye kwiziphumo. Umfundi wezikolo ufunda ukuba amanani aneenqobo ezithile; Ukuphinda-phinda kwamanani athile kuhlala kusisiphumo esinye, kwaye akaze, naphantsi kwazo naziphi na iimeko utitshala axelele umfundi ukuba amatyeli amathathu uphinda-phindwe kabini ngababini, okanye okuphindwe kabini ukwenza u-12. Nje ukuba umfundi afunde ukwanda unokuhlala engqina inyani okanye intsomi yengxelo yomnye ekuphindaphindweni kwamanani. Akungabikho kwimeko apho umphilisi akwazi ukufundisa umntwana wakhe isigulana ngayo nayiphi na into echanekileyo. Isifundi sifunda igrama kunye nemathematics ngenjongo kunye nokulula kokucwangciswa ngokuchanekileyo kunye nokubonisa okulula kweengcinga zakhe kwabanye abanengqiqo. Ugqirha wengqondo okanye uChristian Scientist akafundisi umfundi wakhe ngemithetho okanye umzekelo ukungqina okanye ukungavisisani neenkcazo zabanye, okanye acwangcise ezakhe iingcinga kwaye azichaze ngendlela engenakuze ibekho nakwabanye abantu abangakholelwa kuye, okanye avume iinkolelo zakhe kunye nengqiniseko yakhe yokuma kwiimfaneleko yoko bakulungeleyo. Izikolo zokufunda zikhona ngenjongo yokwenza ukuba umfundi aqonde iinyani zeplanethi ahlala kuyo, abe luncedo kwaye abe lilungu eluntwini. “Isazinzulu” umphilisi akangqina okanye abonise amabango omnye “unososayensi” ngeenkqubo zakhe, okanye umfundi ongaphilanga angqine ubunyani bezityholo zakhe okanye zomnye utitshala onobunyani bokunyaniseka; kodwa umfundi wezikolo unako kwaye angqina ukuba oko akufundayo kuyinyaniso okanye bubuxoki. Utitshala wezikolo akazenzi ngathi ufundisa ukunyanga izifo ngokwasemzimbeni, kodwa "inzululwazi" uyayenza loo nto, ngoko ke akukho klasi linye notitshala ezikolweni. Utitshala ezikolweni uqeqesha ingqondo yomfundi wakhe ukuba aqonde izinto ezibonakalayo kwiimvakalelo, kwaye ufumana umvuzo wakhe kwimali ebubungqina boluvo; kodwa inzululwazi yengqondo okanye yobuKristu iqeqesha ingqondo yomntu onyamezelayo ukuba aphikise, ayikhanyele, kwaye angakholelwa iinyani ezibonakalayo kwizimvo, kwaye kwangaxeshanye akhuphe umvuzo wakhe ngemali, kwaye ngokobungqina bengqondo. Ke ukuba kubonakala ngathi akukho nto imbi kumfundisi-ntsapho ekufumaneni imali njengentlawulo yeenkonzo zakhe ngokwendlela yenqwelomoya ahlala kuyo kwaye efundisa; kanti akulunganga ukuba isazinzulu ngengqondo okanye isazinzulu sobuKhrestu sibanga ukuba siphilise okanye sifundise ngokuchasene nobungqina beemvakalelo, kwaye kwangaxeshanye sithathe okanye sihlawule ngokuthe ngqo kwiimvakalelo aziphikayo, kodwa abe eyonwabela. Kodwa masithi kuphosakele ukuba utitshala wezikolo afumane imali yeenkonzo zakhe.

Umhlobo [HW Percival]