IZiko eliSiseko
Yabelana ngeli phepha



IDEMOCRACY YAYESELWE-URHULUMENTE

UHarold W. Percival

ICANDELO II

IIKLASI ezine

Abantu bazibeka ngokwamahlelo amane okanye iodolo, nokuba ngaba banoluphi na uhlobo kurhulumente. Kodwa urhulumente obanika elona thuba, kwaye apho banokuthi bahlukane ngokulula, yidemokhrasi. Ezi klasi zine azihlawulwanga namphi na imithetho eqhelekileyo okanye emiselweyo, njengenkqubo yamaHindu; okanye ngokwenqanaba okanye isikhundla, okanye ngokuzalwa, ubutyebi, inkolelo, okanye ipolitiki. Ngaphandle kokungazi, abantu bazibeka ngokwabo kwimiyalelo emine, ngokomgangatho kunye nodidi lokucinga kwabo.

Lowo uzalelwe eklasini okanye i-odolo azigcina kulo lungelelwano, okanye azithathele kulandelayo, ngokucinga. Ukuba ukucinga komntu kulawulwa ziimeko okanye iimeko akuzo, ke uhlala ngolungelelwano azalwa ngalo okanye apho anyanzelwa khona ziimeko ukuba kubekhona. Kwelinye icala, ukuba indlela akucinga ngayo alulungelelwano olwahlukileyo, indlela acinga ngayo ibeka indlela alungelelene ngayo-nokuba ayazalwa okanye ayintoni na ehlabathini.

Iindidi ezine okanye iiodolo zezi: abasebenzi okanye amalungu omzimba, abarhwebi okanye abanqwenela-amadoda, abacinga okanye amadoda acinga ngokucinga; kwaye, Abaziyo okanye abantu abazi. I-odolo nganye ithatha inxaxheba kwezinye ii-odolo ezintathu. Oku akuthethi ukuba ii-odolo ezine zeentlobo ezine zemizimba yenyama; kuthetha ukuba nayiphi na into yokucinga eyenziwayo, yenziwa ngumnqweno-kunye neemvakalelo zaBenzi kwimizimba yamadoda nakwimizimba yabasetyhini apho abaSebenzi; kwaye ukuba luhlobo lokucinga olwenziwa ngumnqweno-kunye neemvakalelo zoMenzi kuwo nawuphi na umzimba womntu igcina i-Doer iklasi leyo ikulo, okanye iyikhuphe kunye nomzimba wayo apho ikhoyo kwaye iyibeka kwenye ulungelelwano. Akukho mandla anokuthatha umntu ngaphandle kwe-oda yakhe kwaye ambeke ngendlela eyahlukileyo. Utshintsho lomyalelo olungeloluphi na umntu lwenziwe ngaphandle; Utshintsho lwenziwe lwangaphakathi. Ukucinga komntu ngamnye kuye kwamenza walungelelana ngendlela akuyo. Ukucinga komntu ngamnye kumgcina ngendlela azibeka kuyo; kwaye ngamnye uya kuzifaka kwenye yee-odolo, ukuba utshintsha uhlobo lokucinga olwenzayo kwindlela acinga ngayo enza omnye umyalelo. Ikamva langoku elowo nalowo into eyenzeka kwixesha elidlulileyo ngokwakhe liyenzile ngokucinga kwakhe.

Kuwo onke amazwe ehlabathi uninzi lwabantu lulutho-ngabasebenzi, abasebenzi bomzimba. Inani elincinci ngokuthelekisayo ngabarhwebi, abanqwenela-amadoda. Inani elincinci kakhulu ngabacingayo, amadoda okucinga. Kwaye abantu abakwaziyo, abayazi-amadoda, bambalwa. Umntu ngamnye wenziwe ngee-odolo ezine, kodwa kwimeko nganye omnye kule mithetho mine eminye emithathu. Ke, umntu ngamnye yinyama-yomntu, eyomnqweno-yindoda, yokucinga-eyindoda neyolwazi-indoda. Kungenxa yokuba unomatshini wokusebenza womzimba kunye nokusebenza kunye naye, kwaye unqwenela umsebenzi omkhulu, kwaye ucinga okuncinci, kwaye uyazi okuncinci kunokuba ucinga. Kodwa izihloko acinga ngazo zimenza indoda-yomzimba, okanye umrhwebi, okanye umntu ocinga, okanye umntu onolwazi. Ke ngoko kukho iiodolo ezine zomntu: imizimba yabantu, abarhwebi, iingcinga, kunye nabaziyo; kwaye, ukucinga komntu ubeka olo lungelelwano lungendlela yakhe. Umthetho yile: Unjengokuba ubucingile kwaye uziva: cinga kwaye uzive njengoko ufuna ukuba njalo; uya kuba njengoko ucinga kwaye uziva.

Ukuba indlela ubani acinga ngayo ibaluleke kakhulu kukunqwenela komzimba kunye nokonwaba komzimba, ngokuzonwabisa kunye nokuzonwabisa, umzimba wakhe ulawula indlela acinga ngayo; kwaye nokuba yeyiphi na imfundo kunye nesikhundla ebomini esokuba yiyo, ukucinga komzimba wakhe kumfaka kwaye ungolungelelwano lwamadoda-omzimba.

Ukuba ukucinga komntu kukwanelisa iminqweno yakhe yokufumana, yokufumana, yokufumana, yokufumana inzuzo yokuthenga, ukuthengisa, ukuboleka imali, ke barter kwaye ufumane ukulawula indlela yakhe yokucinga; ucinga kwaye asebenzela inzuzo; uyakuxabisa ukufumana ngaphezulu kwentuthuzelo kunye nezinye izinto; kwaye, ukuba uzalelwe okanye ukhuliswe kolunye udidi ezintathu okanye ii-odolo, ukucinga kwakhe kuya kumkhupha ngaphandle kolo klasi kwaye kummise ngolungelelwano lwabarhwebi.

Ukuba umntu unqwenela kwaye ucinga ngesidumo kunye nodumo lwegama lakhe njengomhloli okanye umtyhibi okanye umzuzi, okanye okwahlukileyo kubuchule okanye kubugcisa, ke ukucinga kwakhe kunikwa ezi zifundo; Uyawuxabisa umxholo wokucinga kwakhe kwaye uxabise igama elingaphezulu kokuthuthuzela kunye nokufumana; kwaye indlela acinga ngayo iyamhlula kwaye immisa ngolungelelwano lwabacinga.

Ukuba umntu unqwenela ukwazi ngaphezu kwazo zonke izinto, kwaye ngakumbi anokwenza ngayo, akaneliswa ziintuthuzelo kunye nokufumana kunye nodumo kunye nembonakalo; ucinga ngemvelaphi kunye nonobangela kunye nolwazelelelo lwezinto, kwaye malunga nokuba ungubani kwaye wabakho njani. Akaneliswa ziinkcazo kunye neenkcazo ezingezizo zabanye. Uyathanda kwaye acinge ukufumana ulwazi ukuze enze olo lwazi lwaziwe kwaye alungiselele abanye. Uxabisa ulwazi ngaphezulu kokufuna komzimba, iimpahla kunye namabhongo, okanye uzuko okanye udumo, okanye ulonwabo lwamandla okucinga. Ukucinga kwakhe kumbeka kulungelelwano lwabaziyo.

Le miyalelo emine yomntu ikhona phantsi korhulumente ngamnye. Kodwa umntu lowo unqunyelwe kumakhosi okanye kwi-aristocracy, kwaye uphathwa ngesandla kwaye unqande kwi-oligarchy okanye i-depotism. Kwidemokhrasi yokwenene onokuthi abe nethuba elipheleleyo lokuba abe yile nto azenza ukuba yiyo. Nangona bezamile kaninzi kulawulo lwentando yesininzi, aluzange khe kubekho idemokhrasi yokwenyani emhlabeni phakathi kwabantu, kuba, endaweni yokusebenzisa amalungelo abo yenkululeko kunye nethuba lokucinga okuqinisekileyo nenkululeko yokuthetha, abantu bahlala bazivumela ukuba bababazeke kwaye ukhohlise, okanye uthenge kwaye uthengise.

Kwimpucuko enkulu yaphambi kokufika kwembali, njengakwixesha eliphantsi kwembali, nangaliphi na ixesha imijikelezo yeminyaka namaxesha aphuhliswa yintando yesininzi, imigangatho yentlalo yayitshintshwa; kodwa abantu zange basebenzise eli thuba ukuzilawula, njengabantu banye. Baye bahlala besebenzisa ithuba ukufumana intuthuzelo, ubutyebi, okanye amandla; kwaye bazonwabise, njengabantu okanye njengamaqela, okanye amaqela, kwinto ababeyijonga njengezilangazelelo zabo okanye eyonwabisayo yobomi. Endaweni yokuzenza abemmi abaziphetheyo bebodwa, kwaye banyule awona madoda afanelekileyo nabona banobuchule njengabalawuli, abantu banikezele ngamalungelo abo njengabantu ngokuvumela idemokhrasi ukuba ibakhohlise kwaye ibanyoba izithembiso okanye ukuthengwa kweevoti.

Endaweni yokuba ngamnye wabemi ajonge kwiminqweno yabo bonke abantu, inani elikhulu labemi alutyeshele intlalontle: bathathe nantoni na enokubazisela bona okanye imibutho yabo kwaye bavumela iiofisi zikarhulumente ukuba zithathwe. ngaphezulu kwamaqhinga ezopolitiko. Iidemografi ziye zonakalisa kwaye zahlazisa amagama ahloniphekileyo anjengezopolitiko, ezopolitiko, igosa lezopolitiko, ukuba zingqinelane izigculelo, ubuqhetseba, ukuphanga, ubusela, ubugqwetha, okanye igunya.

Abezobupolitika badlala iinxalenye zeempungutye kunye neengcuka ezahlulahlulwe zaba iipakethe. Ke bathi balwa kunye, bekhusela imihlambi yabo, bemezi. Ke, ngobuqhetseba babo kunye nokudlwengulwa kwabo, abezopolitiko bezobuchwephesha kunye nabezopolitiko beengcuka badlala ummi wabantu bejongana omnye komnye kumdlalo okhethekileyo njenge "Capital" ngokuchasene "nabasebenzi," kunye "nabasebenzi" ngokuchasene "Nkunzi." kukubona eliphi icala elinokuthi liphumelele ekunikezeni okona kuncinci kwaye ufumane okona kuninzi, kwaye abezopolitiko bezobuchwephesha kunye nabezopolitiko bethatha impatho kuwo omabini amacala.

Umdlalo uyaqhubeka de i-Capital iqhubele eMsebenzini ubukhoboka okanye iguqukele; okanye, de abe abasebenzi batshabalalise i-capital kwaye bazise notshabalaliso jikelele korhulumente kunye noluntu. Izopolitiko-nezopolitiko kunye neengcuka zezobupolitika zinetyala; Kodwa abona baphembelelayo nabanetyala ngabemi, "Ingeniso" kunye "nabasebenzi," bona ngokwabo behlala iimpungutye neengcuka zihlangene njengezimvu. Imali eyinkulu iyazisa ezopolitiko ukuba zilindele njani ukunika abona bancinci kwezabasebenzi kwaye bafumane eyona nto ibalulekileyo, kuba imali enegalelo kwiivoti zabasebenzi. Kwaye abaSebenzisi baxela abezobupolitika ukuba bafuna ukulawula okanye bafumana njani okuninzi, kwaye banike ubuncinci ukuya kwi-capital, ukuze kutshintshwe inani leevoti zabasebenzi.

Abezopolitiko beqela balwa bodwa ngolawulo lwe-capital and Labour. Ukulwa nongxowankulu nabasebenzi, ngalinye lilawula elinye. Yiyo loo nto ukuzanywa kweqela ngalinye kunye necala ngalinye kukhusela iimfuno zalo, nokuba leliphi na, kunokuphelisa ukulahleka komdla wabo bonke. Oko bekusenzeka malunga nokuba kwenzeke ntoni kulawulo lwentando yesininzi lwangaphambili, nangayiphi na indlela amaqela okanye amacala ayesaziwa. Kwaye yile nto isoyikisa ukuba yenzeke kwinto ebizwa ngokuba yintando yesininzi.

Idemokhrasi yokwenene iya kuba ngurhulumente owenziwe ngabantu abanamandla nabanolwazi lwabantu abonyulwe ngeevoti zabantu ukuya kulawula, ukwenza umthetho kunye nokugweba, kwaye babe ngamagosa kunye namagosa entlalontle kunye nomdla wabo bonke abantu, ngokungathi bonke babengamalungu osapho olunye olukhulu. Kwintsapho efanelekileyo akukho malungu mabini alinganayo okanye afanayo ngobudala kunye nokuthambekela okanye ukutyekela, kwaye ayifani ngokulinganayo kwezempilo nakwisikhundla esilinganayo ebomini. Akukho lungu lifanele lidelele okanye liqwalasele naliphi na elinye ilungu eliphantsi ngombono wokuba neentloni ngaye okanye elinye. Zinjengoko zinjalo. Nganye inolwalamano oluchanekileyo kwilungu ngalinye lamalungu, kwaye onke amanyene ngamaqhina oqinisekileyo obudlelwane njengentsapho enye. Abakwaziyo kwaye abomelele kufuneka bancede abangonelanga okanye ababuthathaka, kwaye ezi kufuneka zizame ukusebenza kakuhle kwaye zomelele. Umntu ngamnye usebenza ngendlela yakhe elungiselela abanye uya kuba esebenzela ukuphucula yena kunye nosapho. Ke nentando yesininzi yokwenyani iya kuba ngurhulumente okhethiweyo kwaye oxhotyiswe abantu ukuba balawule abantu ukuze babe nomdla kunye nentlalo-ntle yabo bonke abantu njengabantu omnye.